شناسایی و تعیین نحوه مداخله در بافتهای فرسوده شهری با تاکید بر سیستم پشتیبان تصمیم گیری فضایی (sdss) با نمونه موردی مناطق 10 و 12 تهران

با توجه به پیچیدگی روزافزون فرایند برنامه ریزی شهری و منطقه ای در سال های اخیر که ناشی از لزوم توجه بیش از پیش به ابعاد اقتصادی و اجتماعی موثر در موضوع برنامه ریزی شهری و منطقه-ای و نیز لزوم دخالت و مشارکت گسترده گروه های سیاست گذار و سیاست پذیر می باشد، ابزار و فنون پیشرفته ای ابداع شده اند تا در خدمت تحلیل کاراتر برنامه ریزی شهری و منطقه ای قرار گیرند. سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری فضایی(sdss)از جمله این ابزارها است. این سیستم ها به دنبال آشکار شدن ضعف های مدل ها به خصوص به لحاظ عدم انعطاف پذیری کافی آنها قوت گرفته-اند. آن ها ابزاری هستند که با دخالت نظرات برنامه ریزان و مردم از طریق ارزیابی و تصمیم گیری در فرایند برنامه ریزی آن را منعطف تر و کاراتر می کنند. موضوع بافت های فرسوده شهری نیز همچون بسیاری از مسائل شهری از پیچیدگی های خاصی برخوردار بوده و حل مسائل این بافت ها میسر نخواهد بود مگر از طریق تحلیل پویای روابط فضایی میان عناصر و مولفه های مختلف این بافت ها و دخیل نمودن نظرات، خواسته ها و پیشنهادات ساکنین این بافت ها در امر برنامه ریزی و تصمیم سازی. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا به کمک یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری به شناسایی و تعیین نحوه مداخله در بافت های فرسوده در منطقه 4 شهر تهران پرداخته شود. این سیستم، ضمن فراهم آوردن امکان تلفیق نظرات مردم و کارشناسان و مسئولان، با استفاده از تکنیک هایی چون تکنیک دلفی، تکنیک تحلیل سلسله مراتبی و استفاده از انواع تحلیل های فضایی و مدل های ریاضی و آماری و نیز ابزارهایی چون بسته نرم افزاری arcgis، mceامکان شناخت و تجزیه و تحلیل بهتر عوامل زمینه ساز فرسودگی را فراهم ساخته و از طریق گونه بندی بافت های فرسوده شهری برنامه ریزان و تصمیم گیران را در امر تصمیم سازی یاری می کند. به عبارت دیگر سیستم پشتیبان تصمیم گیری تنها از طریق تسهیل فرایند تحلیل، اتخاذ تصمیمات بهینه توسط برنامه ریزان و مدیران را آسان نموده و تنها به عنوان ابزاری کمکی جهت برنامه ریزی در اختیار برنامه ریزان می-باشد و نه تصمیم گیرنده نهایی. در راستای طراحی و معرفی سیستم مورد نظر پژوهش حاضر،پس از بررسی مفاهیم پایه در خصوص بافت های فرسوده شهری ،انواع و دلایل زمینه ساز فرسودگی ، انواع روش های مداخله در این بافت ها و نیز بررسی ادبیات جهانی در خصوص سیستم های پشتیبان تصمیم گیری به شناخت ویژگی های وضع موجود منطقه 4 شهر تهران پرداخته شده است.نهایتا" با تکیه بر مبانی نظری و مطالعات پایه تلاش شده است تا یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری فضایی جهت شناسایی و تعیین نحوه مداخله در این بافت ها طراحی گردد.این سیستم پس از شناسایی محدوده های بافت فرسوده به گونه بندی این بافت ها برحسب شدت و زمینه فرسودگی پرداخته و نهایتا" سطح مداخله مورد نیاز در بافت،نوع کلی مداخله و اولویت بندی اقدامات مرمتی پیشنهاد شده است.